Przedsiębiorcy do 20 stycznia mogli zadecydować o tym, czy w 2017 roku chcą rozliczać się z fiskusem podatkiem według skali, liniowym, czy ryczałtem. Specjaliści apelowali, aby tę decyzję dobrze przeanalizować, ponieważ wybór niższej stawki wcale nie musi ostatecznie okazać się korzystny. Ważne, by osoba prowadząca firmę sprawdziła, czy ma prawo rozliczać się według wybranej formy opodatkowania. W razie jakiejkolwiek wątpliwości należy skonsultować się z doradcą podatkowym, ponieważ wykryty w przyszłości błąd może podatnika sporo kosztować. Urzędy skarbowe nie weryfikują na bieżąco, kto, według jakiego podatku może się rozliczać i w razie odkrycia tego po kilku latach podatnik może mieć spore nieprzyjemności i ponieść wysokie koszty uregulowania swoich należności skarbowych. Czym się różni podatek liniowy od progresywnego? Jak ma postąpić przedsiębiorca? Którą z opcji wybrać? Zachęcamy do lektury!

Podatek liniowy a progresywny. Co ma wybrać przedsiębiorca?

Garść informacji o podatku liniowym

Podatek liniowy jest metodą obliczania wymiaru podatku według koncepcji, że wysokość należnego podatku jest wprost proporcjonalna do wielkości tzw. podstawy opodatkowania. Zasada rozliczania według podatku liniowego została sformułowania w odniesieniu do podatku dochodowego od osób fizycznych lub podatku dochodowego od osób prawnych.

Podstawowe informacje o podatku liniowym:

  • Wymiar podatku liniowego jest więc obliczany w oparciu o jedną stawkę opodatkowania. Obrazując – wszyscy podatnicy płacą taką samą część swoich dochodów w postaci podatku (np. 18%).
  • Fachowcy określają podatek liniowy jako „brak progresji podatkowej”, czyli brak wzrostu stawki podatkowej wraz ze wzrostem podstawy opodatkowania. Liniowa metoda obliczania wymiaru podatku może współistnieć obok kwoty wolnej od podatku i ulg podatkowych. Ale w szerszym znaczeniu podatek liniowy jest rodzajem uproszczenia systemu podatkowego, a więc znosi kwotę wolna od podatku i ulgi podatkowe, gdyż całość wymiaru podatku zależy od jednej stawki opodatkowania i wielkości podstawy czyli dochodu. To klasyczne ujęcie podatku liniowego. Wartość należnego podatku od wartości dochodu jest funkcją liniową dla dochodu większego niż 0.
  • Podatek ten opiera się na założeniach oraz własności funkcji liniowej. W praktyce oznacza to, że podatnik uiszcza opłatę równą stałemu współczynnikowi procentowemu od dochodu, jaki osiągnie w konkretnym roku podatkowym.

Kto może się rozliczać w oparciu o podatek liniowy?

Zgodnie z art. 30a ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku od osób fizycznych rozliczać się mogą w oparciu o podatek liniowy tylko osoby prowadzące własną działalność gospodarczą, które spełniają jednak ściśle określone warunki:

  • Prowadzona działalność jest działalnością pozarolniczą
  • Nie nastąpiło zjawisko tzw. samo zatrudnienia – tzn. pracownik założył działalność gospodarczą i samodzielnie opłaca składki ZUS, ale świadczy usługi na rzecz pracodawcy u którego był wcześniej zatrudniony. Przepis ten stosuje się do tego samego roku podatkowego.

Podatek liniowy w Polsce

Podatek liniowy w Polsce

Obowiązuje od 2009 roku. Od 2014 roku podatek ten mogą płacić osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą. Osoby, które decydują, że będą się w taki sposób rozliczać z fiskusem tracą możliwość rozliczenia dochodu wspólnie z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Nie mogą rozliczać też tzw. ulg podatkowych (oprócz ulgi abolicyjnej). Specjaliści wskazują, że celem wprowadzenia tego podatku w naszym kraju była chęć przyspieszenia wzrostu gospodarczego, a tym samym zmniejszenie dystansu do bardziej zamożnych państw Europy. Linearyzacja skali podatkowej daje dla gospodarki mniej rozwiniętej większe możliwości rozwojowe.

Garść informacji o podatku progresywnym

Podatek progresywny jest charakterystyczny dla krajów o bardziej rozwiniętych gospodarkach. Jest to metoda obliczania wymiaru podatku oparta o założenie, że wysokość należnego podatku rośnie szybciej niż proporcjonalnie w stosunku do wielkości tzw. podstawy opodatkowania. Procent płaconego podatku rośnie wraz ze wzrostem dochodu podatnika. Podatnik o wyższym dochodzie odprowadza większą część w formie podatku niż podatnik o niższym dochodzie. To zasadnicza różnica względem podatku liniowego, gdzie każdy płaci taką samą część swoich dochodów w formie podatku.

Praktyczne wiadomości o podatku progresywnym:

  • Stopa opodatkowania jest określana dla pewnych przedziałów wartości podstawy podatkowej. Granice te nazywa się progami podatkowymi.
  • Zdarza się, że dochód podatnika w określonym roku podatkowym przekroczy wartość któregoś z progów. Wówczas nadwyżka dochodu nad wartością progu podlega opodatkowaniu w oparciu o wyższa stawkę opodatkowania.
  • Wybierając ten sposób rozliczenia podatkowego mamy do czynienia z kwotą wolną od podatku, która jest odliczana od podstawy opodatkowania. Jest to traktowane jako stosowanie stawki zerowej dla pierwszego przedziału dochodowego. Taka sytuacja oznacza, że jeżeli podatnik nie przekroczy tego pierwszego progu, to nie będzie obciążony podatkiem dochodowym.

Kto może się rozliczać w oparciu o podatek progresywny?

Kto może się rozliczać w oparciu o podatek progresywny?

Rozliczać się w oparciu o podatek progresywny może ten przedsiębiorca, który zadeklarował, że wybiera taki model rozliczeniowy.

Podatek progresywny w Polsce

Podatek progresywny od osób fizycznych wprowadzono w latach 90-tych XX wieku. Większość gospodarek na świecie stosuje podatek progresywny w stosunku do osób fizycznych i korporacyjnych. Zwolennicy tego rodzaju rozliczeń argumentują, że opodatkowanie w oparciu o podatek progresywny jest rodzajem sprawiedliwości społecznej opartej na redystrybucji i transferze zasobów ekonomicznych. Podatkiem obciążone są większe podmioty a mniejsze podatki płacą osoby mniej zarabiające. W Polsce systematycznie likwiduje się progresywność skali podatkowej od dochodów osobistych, zaś korporacyjne dochody zawsze były opodatkowane skalą liniową (ciągle sukcesywnie obniżanym). Jako atuty podatku progresywnego podaje się zmniejszenie nierówności społecznych, a jako podstawową wadę wymienia się zniechęcenie do dodatkowej produktywności i pracy osoby podlegające wyższym stawkom lub unikanie opodatkowania przez osoby bogate przez przenoszenie prywatnych wydatków do wewnątrz korporacji lub za granicę.

Co ma wybrać przedsiębiorca

Co ma wybrać przedsiębiorca: podatek liniowy czy progresywny?

Należy pamiętać, że przedsiębiorcy mogą wybierać co roku do 20 dnia miesiąca stycznia w jaki sposób będą się rozliczać. Podatek liniowy poleca się tym przedsiębiorcą, których dochód w ciągu roku przekroczy 100 tys. zł. Rozliczanie się na podstawie podatku liniowego fachowcy sugerują wszystkim, którzy generują wysokie dochody. Warto jednak rzetelnie przemyśleć każde za i przeciw. Korzyści i straty trzeba rozpatrywać w sposób indywidualny, dlatego warto zwrócić się z wszelkimi wątpliwościami do specjalisty w dziedzinie prawa podatkowego. Rozliczanie się w oparciu o podatek liniowy ma wiele korzyści, jednak nie dla każdego przedsiębiorcy będzie to najdogodniejsza forma. Stawka podatku liniowego wynosi zawsze 19% bez względu na osiągany przez przedsiębiorcę dochód. Rozliczając się na zasadach ogólnych, według skali podatkowej musimy pamiętać, że stawka podatku wynosi 18 lub 32 % w zależności od wysokości dochodu.

Kiedy podatek liniowy sie opłaca?

  • Gdy roczny dochód jest wyższy niż 100 tys. zł
  • Gdy nie dokonuje się rozliczeń ze współmałżonkiem lub rodzicem samotnie wychowującym dziecko (nie przysługuje prawo do odliczeń tych ulg.)
  • Gdy nie korzysta się z tzw. ulgi na dzieci (ulga przeznaczona tylko dla tzw. skali podatkowej)
  • Gdy uzyskuje się dochody nie tylko z prowadzenia działalności ale z innych źródeł, które są rozliczane wg. skali podatkowej (no. Umowa o pracę)
    Gdy odliczasz koszty uzyskania od osiągniętego przychodu, gdyż wówczas zmniejsza się podstawa opodatkowania (a co za tym idzie- podatek jest niższy).

Podatek liniowy czy progresywny?

W 2017 roku wybór, którego muszą do dnia 20 stycznia dokonać podatnicy był szczególnie trudny, gdyż od bieżącego roku obowiązuje wyższa kwota wolna od podatku. Przedsiębiorca decydujący się na rozliczanie się na zasadach ogólnych – czyli tzw. progresywny podatek dochodowy będzie zwolniony z opodatkowania dochodów jeżeli ich wysokość będzie niższa niż kwota wolna od podatku! Przychody, których wysokość nie przekroczy kwoty odgórnie ustawionego progu będą opodatkowane stawka 18%. Podatnik ma możliwość dokonania odliczeń od dochodu i podatku. Można odliczać np. wydatki na cele rehabilitacyjne, a prowadząc działalność badawczo-rozwojową od tego roku przedsiębiorca będzie mógł skorzystać z dodatkowych ulg. Najmniej zarabiający przedsiębiorcy z pewnością niezmiennie skorzystają z rozliczenia na podstawie podatku liniowego. Inne osoby, których przychody są zróżnicowane muszą dokonać wyboru na podstawie indywidualnej analizy. Osoba, która rozlicza się za dany rok w oparciu o podatek liniowy jest zobowiązana złożyć do określonego urzędu skarbowego zeznanie o wysokości osiągniętego przychodu lub starty do 30 kwietnia następnego roku podatkowego. Dokonuje się tego na formularzu PIT-36L. Specjaliści dokonali obliczeń, z których wynika, że podatek liniowy nie będzie korzystny dla osoby, która posiada dochody z różnych źródeł i jej dochód nie przekroczy 90 tys. zł. rocznie. Zaś podatek progresywny w Polsce zwykle płacą małe firmy, które uzyskują niskie dochody.

Na świecie istnieją lub istniały inne stawki opodatkowania, np.:

  • Podatek dygresywny (gdy kolejne stawki opodatkowania zamiast rosnąć – maleją)
  • Podatek liniowy (można traktować jako szczególny przypadek skali progresywnej, ponieważ wszystkie przedziały dochodowe podlegają opodatkowaniu w oparciu o taką samą stawkę opodatkowania),
  • Podatek pogłówny (jest podatkiem o stałej stawce kwotowej i dochód podatnika osiągany rocznie nie ma tu żadnego znaczenia).

Podejmując decyzje o wyborze formy opodatkowania warto wziąć pod uwagę swoją sytuację rodzinną i materialna. Wybór metody rozliczeń zależy więc od oceny indywidualnej sytuacji, w jakiej znajduje się przedsiębiorca. Ministerstwo Finansów podaje dane dot. rozliczeń za 2015 rok. Wynika z nich, że ponad 502 tys. osób rozliczyło się w Polsce z opodatkowaniem podatkiem liniowym, a ponad 2 mln 944 tys. podatników wypełniło deklarację PIT 36, czyli rozliczyło się w oparciu o podatek progresywny.