Z dniem 1 kwietnia 2014r. zmianie ulegają zasady odliczania podatku VAT od wydatków związanych z posiadaniem samochodów osobowych, a także wszelkich pojazdów samochodowych o całkowitej masie dopuszczalnej do 3,5 tony.

Zmiany wprowadzone zostały z konieczności dostosowania się do tez wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 19 lipca 2012 r. w sprawie C-160/11 Bawaria Motors. Ponadto podstawą wprowadzanych zmian jest głównie decyzja wykonawcza Rady z dnia 17 grudnia 2013 r.

Których pojazdów dotyczą nowe zasady?

Nowe zasady odnoszą się do pojazdów samochodowych  o masie całkowitej do 3,5 tony. Takimi pojazdami silnikowymi, poruszającymi się z prędkością powyżej 25 km/h mogą być:

  • Samochody osobowe
  • Samochody ciężarowe
  • Samochody specjalne
  • Motocykle
  • Quady

Pojazdami samochodowymi nie są motorowery i ciągniki rolnicze - art. 2 pkt 34 ustawy o VAT oraz art. 2 pkt 33 ustawy Prawo o ruchu drogowym

Wydatki, których dotyczą zmiany

Ograniczenie odliczenia podatku naliczonego dotyczy następujących wydatków:

  • Nabycie pojazdu, import oraz jego wytworzenie (zakup samochodu, bądź części do jego wytworzenia)
  • Nabycie oraz import części składowych pojazdu
  • Koszty związane z użytkowaniem pojazdu na podstawie umowy leasingu, dzierżawy, najmu (raty, czynsz wynikające z umowy)
  • Naprawa oraz konserwacja pojazdu
  • Zakup paliwa, oleju oraz gazu wykorzystywanego do napędu
  • Pozostałe towary i usługi dotyczące eksploatacji pojazdu (bilety parkingowe, przejazdy autostradą)

Zasada ograniczająca - do 50% odliczenia podatku naliczonego

Samochody, których całkowita masa dopuszczalna nie przekracza 3,5 tony wykorzystywane są nie tylko do celów biznesowych, ale również prywatnych.

W związku z powyższym Rada podjęła decyzję, iż samochody wykorzystywane częściowo do celów firmowych i częściowo w celach prywatnych będą podlegać ogólnemu uproszczeniu, tzn. dla celów rozliczania podatku VAT uznaje się, że pojazd wykorzystywany jest w 50% w biznesie bez względu na to czy realnie wykorzystany został w większej części w celach firmowych czy prywatnych.

W rzeczywistości polegać ma to na tym, iż  podatnik będzie miał ograniczone prawo do 50% odliczenia podatku naliczonego w stosunku do wszystkich poniesionych wydatków związanych z pojazdami samochodowymi przeznaczonymi do tegoż „mieszanego” użytku (art. 86a ust. 2 ustawy o VAT ).

Ze względu na cechy konstrukcyjne, przyjmuje się co do zasady, iż każdy pojazd samochodowy o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony wykorzystywany jest w sposób mieszany, w związku z czym wydatki poniesione podlegają odliczeniu w 50%.

Wyjątki od powyższej zasady!

100% odliczenia podatku naliczonego

Całkowite odliczenie poniesionych wydatków będzie obowiązywało w stosunku do:

  • pojazdów przewożących co najmniej 10 osób wraz z kierowcą (autobusy)
  • pojazdów wykorzystywanych tylko do celów działalności – w przypadku tym uznanie pojazdów w związku z powyższym nastąpi jedynie jeżeli:
    • wykorzystywanie pojazdów, czyli jego używanie wyłącznie w celach działalności dodatkowo zostanie potwierdzone na podstawie ewidencji przebiegu pojazdu, co jednocześnie wykluczy używanie go do celów poza działalnością
    • sama konstrukcja samochodu sprawia, że pojazd nie nadaje się do użycia go w celu niezwiązanym z działalnością
    • nabycia towarów montowanych w samochodach przeznaczonych wyłącznie do użytku działalności, ich naprawa , konserwacja ( 86a ust. 3 ustawy o VAT ).

Ewidencja przebiegu pojazdu – co powinna zawierać?

Aby wykluczyć użytkowanie pojazdu samochodowego do celów prywatnych, ewidencja ta powinna być prowadzona od momentu wykorzystywania go jedynie na potrzeby firmy, aż do zakończenia korzystania z niego w celach firmowych. Ponadto podatnicy wykorzystujący pojazd samochodowy wyłącznie w celach działalności obowiązani są do zgłoszenia w urzędzie skarbowym tego faktu w terminie do 7 dni od chwili poniesienia pierwszego wydatku. W ewidencji niezbędne jest zawarcie następujących informacji:

  • Numer rejestracyjny
  • Data rozpoczęcie oraz data zakończenia prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu
  • Stan licznika:
    • W dniu rozpoczęcia prowadzenia ewidencji
    • Na koniec okresu rozliczeniowego
    • W dniu zakończenia prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu
  • Opis następujących danych przez osobę kierująca pojazdem:
    • Data
    • Cel wyjazdu
    • Liczba kilometrów
    • Dane kierowcy pojazdu samochodowego
  • Liczba kilometrów przejechanych na koniec okresu rozliczeniowego, a także na dzień zakończenia prowadzenia działalności (w zależności od formy rozliczania się, tzn. może to być kwartał bądź miesiąc)

(Art. 86a ust. 12 ustawy o VAT)

Odliczanie VAT od paliwa

Pełne prawo do odliczania podatku VAT od paliw, olejów silnikowych oraz gazu na pojazdy wykorzystywane do działalności będzie przysługiwało przy spełnieniu warunków zawartych w art.86a ustawy o VAT.

W przypadku paliw przeznaczonych do celów „mieszanych” odliczenia podatku na to paliwo będzie uzależnione od rodzaju pojazdu samochodowego, to znaczy:

1) Do 30.06.2015 r. całkowity zakaz odliczania podatku za nabywane paliwa do napędu pojazdów takich jak:

  • Samochody osobowe
  • Pojazdy inne niż samochody osobowe, w których liczba miejsc wraz z kierowcą stanowi:
    • dopuszczalna ładowność mniejsza niż 425 kg,
    • dopuszczalna ładowność mniejsza niż 493 kg,
    • lub więcej –dopuszczalna ładowność mniejsza niż 500 kg.

2) Odliczenia podatku w wysokości 50% kwoty podatku naliczonego będzie przysługiwało przy nabyciu paliwa do napędu pojazdów samochodowych innych niż samochodów osobowych zawierających liczbę miejsc łącznie z kierowcą:

  • przy dopuszczalnej ładowności równej lub większej niż 425 kg,
  • przy dopuszczalnej ładowności równej lub większej niż 493 kg,
  • lub więcej – przy dopuszczalnej ładowności równej lub większej niż 500 kg.

Art. 86a ust. 1 i ust. 2 pkt 3 ustawy o VAT oraz art. 12 ustawy nowelizującej

Zasady odliczania wydatków związanych z zakupem i eksploatacją samochodu będą nadal możliwe, jednakże w bardzo ograniczonym stopniu, głównie w przypadku pojazdów samochodowych o dopuszczanej masie całkowitej do 3,5 tony, które  to z zasady traktowane są jako pojazdy służące do celów zarówno służbowych jak i prywatnych.