Każda firma nabywa potrzebne jej do działania środki trwałe, które w zamierzeniu będą użytkowane przez dłuższy okres czasu. Amortyzacja w księgowości jest to określenie zużycia środków trwałych a także wartości niematerialnych i prawnych. O amortyzacji czytamy w ustawie o rachunkowości. Jakie zmiany przygotował dla nas ustawodawca w sprawie amortyzacji na rok 2019? Zachęcamy do lektury. A w razie potrzeby należy pamiętać, że każdą wątpliwość powinniśmy skonsultować z zaufanym doradcą księgowym.

Amortyzacja po nowemuźródło: Freepik

O amortyzacji słów kilka...

Amortyzacja dla księgowości jest kosztem, który nie wiąże się wprost z wpływem środków pieniężnych. Z terminem tym w zakresie księgowym wiąże się także pojęcie umorzenia. Umorzenie traktuje się jako zsumowaną dotychczasową, całościową amortyzację danego sprzętu czy wartości. Umorzenie rozumiane jest jako określenie wartości zużycia środka trwałego, a także wartości niematerialnej i prawnej. W prawie polskim “środki trwałe” są regulowane w dokumentach:

Amortyzacja a środki trwałe
źródło: Freepik

Amortyzacja a środki trwałe

Przewidywany okres ich użytkowania powinien być dłuższy niż rok. Wpisane do amortyzacji środki powinny być wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z charakterem prowadzonej działalności gospodarczej. Zgodnie z zapisami w ustawie o rachunkowości środki trwałe określone są tam jako:

  • rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi,
  • o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne i zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki.

Do środków trwałych zalicza się: nieruchomości wraz z gruntami oraz lokale będące własnością odrębną, maszyny i urządzenia, środki transportu i inne przedmioty, tzw. ulepszenia w środkach trwałych, a także inwentarz żywy. 

Do środków “inne niż trwałe” zalicza się: wartości niematerialne i prawne (np. oprogramowanie komputerowe, licencje, patenty, wzory towarowe, koszty prac rozwojowych). Jeżeli przedsiębiorca ma wątpliwość powinien skonsultować swoje stanowisko, czy wykładnię prawną u fachowca.

Amortyzacja w prawie bilansowym a księgowym

Warto zaznaczyć, że prawo bilansowe podchodzi do odpisów trochę inaczej niż prawo podatkowe. Fachowcy w dziedzinie księgowości zwracają uwagę, że różnice dotyczą na przykład momentu rozpoczęcia odpisów amortyzacyjnych, wyłączenia z amortyzacji, czy stawki i metody amortyzacji.  Zgodnie z prawem amortyzację środków należy rozpocząć od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym przedmiot (lub inna wartość) został wprowadzony do ewidencji. Prawo bilansowe zajmuje się amortyzacją składników rzeczowych aktywów trwałych, niematerialnych i prawnych. Odbywa się to nie wcześniej niż w momencie oddania tych wartości do użytkowania. Nie dokonuje się więc amortyzacji środków trwałych, które są w budowie. Prawo bilansowe zakłada, że w różny sposób można dokonywać odpisów amortyzacyjnych. Prawo nie narzuca konkretnej metody. Stosowane są następujące metody sprawozdawczości:

  1. metoda liniowa
  2. metody dygresywne
  3. metody progresywne
  4. metody oparte na nakładach i efektach.

Amortyzacja w prawie bilansowym a księgowym
źródło: Pixabay

Zmiany w 2019 roku

  • jednorazowa amortyzacja
    Ustawodawca wprowadził zapis, aby tzw. “mali podatnicy” oraz podatnicy  rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej mogli dokonywać jednorazowych odpisów amortyzacyjnych. Dotyczy to niektórych środków trwałych do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 50 000 euro. Po przeliczeniu średniego kursu euro na dzień 1 października podaje się, że limit ten w złotówkach nie może przekroczyć 214 000 zł. Odpisy dotyczą środków trwałych zaliczonych do grupy  3-8 KŚT (z wyłączeniem samochodów osobowych). Jednorazowa amortyzacja obowiązuje podatników podatku od osób fizycznych, podatników od osób prawnych, podatku dochodowego od osób fizycznych i podatku dochodowego od osób prawnych. “ Małym podatnikiem” jest ten, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekraczająca w poprzednim roku podatkowym kwoty odpowiadającej równowartości 1 200 000 euro. Według przeliczeń dokonanych na podstawie NBP  - w 2019 roku tzw. “małym podatnikiem” będzie ten, u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w 2018 r. kwoty 5 135 000.
  • jednorazowa amortyzacja do 100 tys. zł dot. fabrycznie nowych środków trwałych
    Z zapisów art. 22k ust. 14-21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i art. 16k ust. 14-21 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika, że każdy podatnik  bez względu na wielkość osiąganych przychodów ma prawo do zaliczenia w koszty podatkowe jednorazowego odpisu amortyzacyjnego do 100 tys. zł. Można więc dokonać odpisu od wartości początkowej nabytych fabrycznie nowych środków trwałych zaliczonych do grupy 3-6 i 8 klasyfikacji w roku podatkowym, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Kwota 100 tys. zł obejmuje sumę odpisów amortyzacyjnych i wpłaty na poczet nabycia środka trwałego, zaliczonej do kosztów uzyskania przychodów.

Zmiany w 2019 roku
źródło: Pixabay

Nowości dot. amortyzacji w 2019 r.

Ustawodawca wprowadził kilka zmian dot. amortyzacji środków trwałych i WNiP. Oto zakresy tematyczne wprowadzonych zmian:

 

  • nowe limity stosowane przy amortyzacji samochodów osobowych
  • możliwość przyjęcia przez niektóre jednostki do bilansowej amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych zasad prawa podatkowego
  • rozszerzenie zakresu stosowania limitu ulepszenia w wysokości 10 000 zł.
  • podatnik nie zaliczy do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych, dokonywanych od wartości początkowej samochodu osobowego, w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej 150 000 zł. Ten limit stosuje się do samochodu osobowego przyjętego do używania i wprowadzonych do ewidencji środków trwałych przed 1 stycznia 2019 r.
  • nowelizacja zakłada, że podatnicy, którzy stosowali się w trakcie 2018 r. do obowiązującej interpretacji będą mogli skorzystać z nowego rozwiązania również za ten rok! Należy dokonać odpowiednich korekt, aby było to możliwe. 
  • nowością jest możliwość przyjęcia przez niektóre jednostki do bilansowej amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych zasad określonych w przepisach podatkowych.
  • zmiany związane z ujęciem kosztów samochodu w kosztach firmy. Podatnik może zyskać na zmianach, ponieważ w 2019 r. będzie mógł zaliczyć do kosztów podatkowych 150 000 zł. 

 

 

Warto śledzić zmiany w prawie księgowym dotyczące amortyzacji i nie tylko. Ustawodawca wprowadził szereg zmian. Zmiany są dosyć dynamiczne. Niedopełnienie może powodować niemożliwość dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Może to wywołać skutki podatkowe. Znajomość prawidłowych zasad dot. amortyzacji dotyczy wielu przedsiębiorców. Jeśli nie masz pewności, co do interpretacji zapisów związanych z amortyzacją, to warto zwrócić się do specjalistów  dziedzinie podatków i księgowości.