Pełna księgowość - zmiany w rachunkowości od 2016 roku

23 września 2015 roku weszła w życie nowelizacja ustawy o rachunkowości, która przewiduje szereg zmian m.in obowiązkowe prowadzenie pełnej księgowości dla niektórych podmiotów gospodarczych. Przepisy są dość złożone i pełna księgowość wciąż nie obowiązuje sporej grupy podatników, którzy w dalszym ciągu mają możliwość uproszczenia sprawozdań. W tym artykule dokładnie wyjaśniamy kogo dotyczy nowelizacja ustawy i kto musi prowadzić pełną księgowość.

Pełna księgowość, a księgowość uproszczona

Zacznijmy jednak od wyjaśnienia czym różni się prowadzenie pełnej księgowości od księgowości uproszczonej. Sama nazwa, “księgowość uproszczona”, sugeruje formy, opierające się na prostym systemie naliczania podatków, bez konieczności stosowania szerszych analiz ekonomicznych. Praktycznie można ją prowadzić samodzielnie, z pomocą programu księgowego, ale to nie zwalnia nas od znajomości aktualnych przepisów i w razie błędów, musimy być świadomi odpowiedzialności. Księgowość małych podmiotów gospodarczych obejmuje takie formy jak:

  • księgę przychodów i rozchodów
  • kartę podatkową
  • ryczałt ewidencjonowany

Pełna księgowość, to dużo bardziej skomplikowany system, ale jego główną zaletą jest niezwykła dokładność i precyzyjność w obrazowaniu faktycznej sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstwa. Księgowość uproszczona, to właściwie jedynie narzędzie do obliczania podatku. Prowadzenie pełnej księgowości sprawia, że przedsiębiorcy mają dostęp do szerokiej wiedzy w zakresie:

  • ewidencji przychodów i kosztów,
  • ewidencji majątku i źródeł jego finansowania,
  • inwentaryzacji majątku i zobowiązań,
  • sprawozdań finansowych,
  • karty wynagrodzeń pracowników

Prowadzenie pełnej księgowości od 1 stycznia 2016 roku

Według nowelizacji ustawy o rachunkowości, księgowość uproszczona przeznaczona jest dla osób fizycznych, spółek cywilnych, jawnych, partnerskich oraz spółdzielni socjalnych, których przychody za dany rok obrotowy nie przekroczyły kwoty 1 200 000 euro. A zatem kto musi prowadzić pełną księgowość?

Od 1 stycznia 2016 roku, osoby fizyczne, spółka cywilna, spółka partnerska oraz spółka jawna księgowość muszą prowadzić w sposób pełny, jeśli wartość ich przychodów za rok poprzedni przekracza 1 200 000 euro. Pełna księgowość dla spółek o wysokich dochodach, to nie koniec zmian. Nowelizacja ustawy, która została uchwalona przez Sejm 23 lipca 2015 roku nakłada taki obowiązek również na osoby prowadzące działy specjalne produkcji rolnej, które rozliczały się do tej pory na podstawie norm szacunkowych.

Wraz z nadejściem nowego roku zmienił się również termin przeliczania przychodów na polską walutę. Podstawą nie jest już tak jak dotychczas średni kurs NBP z dnia 30 września roku poprzedzającego rok obrotowy, ale pierwszy dzień roboczy października. W 2015 roku dnia 1 października średni kurs euro wyniósł 4,2437 zł. Zatem próg, który zobowiązuje do prowadzenia ksiąg rachunkowych wyniósł 5.092.440 zł.

Księgowość małych podmiotów gospodarczych

Nowelizacja ustawy o rachunkowości wprowadza definicję jednostek małych oraz rozszerza ich katalog o podmioty nie objęte wcześniejszą dyrektywą, by prowadzenie pełnej księgowości nie było konieczne dla jak największej liczby podmiotów.

Według nowych przepisów małą jednostką może być spółka cywilna osób fizycznych, spółka jawna osób fizycznych, spółka partnerska, spółka akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka komandytowo-akcyjna, oddziały przedsiębiorców zagranicznych, osoby fizyczne oraz inne osobowości prawne, które w danym roku obrotowym i roku go poprzedzającym nie przekroczyły następujących limitów:

- suma bilansowa – 17.000.000 zł
- przychody netto ze sprzedaży towarów – 34.000.000 zł
- średnie zatrudnienie – 50 osób

Z katalogu wyłącza się jednak małe jednostki działające na rynku finansowym oraz w sektorze finansów publicznych. Tutaj pełna księgowość jest w dalszym ciągu koniecznym obowiązkiem.

Księgowość małych podmiotów gospodarczych i związane z nią uproszczenia dotyczą składania sprawozdań finansowych, w tym bilansu, rachunku strat oraz zysków i informacji dodatkowych z ograniczoną ilością danych. Ponadto małe jednostki są zwolnione z przedstawiania zmian w kapitale własnym oraz rachunku dotyczącym przepływów pieniężnych.

Organizacje pozarządowe - uproszczona czy pełna księgowość?

Prowadzenie pełnej księgowości może być sporym obciążeniem szczególnie dla organizacji non-profit. Nowelizacja ustawy uregulowała również zasady księgowości w sektorze pozarządowym. Zmiany dotyczą organizacji pozarządowych, które od 1 stycznia 2016 roku mogą prowadzić uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów. Szczegółowe zasady, które wprowadza nowelizacja, odnośnie małych organizacji pozarządowych są określone w rozporządzeniu Ministra Finansów, które powstało w porozumieniu z Ministrem Pracy i Polityki Społecznej.

Podmioty objęte nowelizacją, których pełna księgowość nie dotyczy, to również stowarzyszenia samorządu terytorialnego oraz jednostki nieposiadające statusu spółek kapitałowych, które:

- nie mają statusu organizacji pożytku publicznego
- prowadzą działania w sektorze zadań publicznych określonych w ustawie o działalności pożytku publicznego i wolontariacie
- nie posiadają zarejestrowanej działalności gospodarczej
- osiągają przychody z działalności nieodpłatnej pożytku publicznego, ze sprzedaży najmu lub dzierżawy składników majątkowych, ze sprzedaży towarów i usług w działalności dla pożytku publicznego oraz z tytułu odsetek na rachunkach rozliczeniowych.
- ich przychody w poprzednim roku nie przekroczyły 100.000 zł.

Pełna księgowość, a inne zmiany niewynikające wprost z nowelizacji

Prowadzenie pełnej księgowości, to nie koniec zmian wynikających z nowelizacji. Przepisy dają możliwość klasyfikowania umów leasingu w sposób uproszczony czyli według przepisów podatkowych. Nowelizacja pozwala również na odstąpienie od ustalania aktywów i tworzenia rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego oraz znosi konieczność stosowania rozporządzenia Ministra Finansów odnośnie szczegółowych zasad uznawania i metod wyceny, zakresu ujawniania oraz sposobu prezentacji instrumentów finansowych.

Nowe dyrektywy już obowiązują i jak przewiduje minister znacznie ułatwią księgowość małych podmiotów gospodarczych, zwiększając jednocześnie ich konkurencyjność względem siebie. Jak wynika z danych statystycznych, zmiany mogą dotyczyć nawet 41 tysięcy jednostek oraz 70% organizacji pozarządowych.

Źródła:

http://www.gazetapodatkowa.pl/dla-kogo-pelna-ksiegowosc-w-2016-r-2015-80,artykul,146650.html
http://www.sage.com.pl/strefa-dla-biznesu/ustawodawstwo/uproszczenia-rachunkowosci-dla-malych-i-srednich-firm
http://www.przepisy.gofin.pl/przepisy,4,16,43,568,,20160101,ustawa-z-dnia-29091994-r-o-rachunkowosci1.html